بررسی‌های اخیر نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۳، نقش پول در رشد نقدینگی به اندازه‌ای افزایش یافته که این وضعیت می‌تواند در ماه‌های آینده به افزایش شدت تورم منجر شود.
به گزارش بنکر (Banker)، طبق این آمار، سهم پول از رشد نقدینگی در سال جاری به میزان قابل توجهی نسبت به سهم شبه پول بیشتر شده است.
این تغییر می‌تواند باعث سرازیر شدن نقدینگی ایجاد شده به سمت بازارهای مختلف و افزایش نااطمینانی اقتصادی گردد.
نقش‌های کلیدی در اقتصاد کشور
در هر اقتصادی، پول و شبه پول نقش‌های کلیدی ایفا می‌کنند. این دو مؤلفه نه تنها تسهیل‌کننده معاملات روزانه هستند، بلکه به حرکت چرخ‌های اقتصادی نیز کمک می‌کنند.
پول به عنوان ابزاری که در دست داریم یا در حساب‌های بانکی موجود است، نیازهای روزمره‌مان را برطرف می‌کند.
در مقابل، شبه پول شامل دارایی‌هایی است که ممکن است در دسترس فوری نباشند، اما ارزش اقتصادی بالایی دارند و شامل سپرده‌های بلندمدت و حساب‌های پس‌انداز می‌شود.
می‌توان گفت پول برای نیازهای آنی و شبه پول برای برنامه‌های آینده است.
افراد معمولاً از پول نقد برای مخارج روزانه و از شبه پول برای پس‌انداز و سرمایه‌گذاری استفاده می‌کنند.
بانک‌ها و سیاست‌گذاران اقتصادی با مدیریت این دو مؤلفه، به کنترل تورم، هدایت سرمایه‌گذاری‌ها و بهبود رشد اقتصادی کمک می‌کنند.
ارتباط صحیح میان پول و شبه پول می‌تواند به ثبات اقتصادی حتی در شرایط بحرانی کمک کند و نیازهای جامعه را به بهترین نحو تأمین نماید.
مجموع پول و شبه پول، نقدینگی اقتصاد را شکل می‌دهد. هنگامی که نقدینگی در حال رشد است، ضروری است که مشخص شود این رشد بیشتر ناشی از کدام یک از این دو عامل است.
اگر سهم پول در این رشد بیشتر باشد، نشان‌دهنده حرکت نقدینگی به سمت بازارها و احتمال بروز تنش در آن‌ها خواهد بود.
سه مرحله کلیدی در تحلیل روند سهم پول و شبه پول
آمارهای نقدینگی و اجزای آن از سال ۱۳۹۱ تا شهریور ۱۴۰۳، نشان‌دهنده سه مقطع زمانی کلیدی در سهم شبه پول از رشد نقدینگی است.
اولین مقطع به سال ۱۳۹۳ برمی‌گردد که سهم شبه پول در رشد نقدینگی به اوج خود رسید. مقطع دوم از انتهای سال ۹۳ تا میانه سال ۹۴ بوده که نشان می‌دهد در این دوره، تمام رشد نقدینگی ناشی از شبه پول بوده است.
در این زمان نرخ سود حقیقی مثبت و تورم به سمت تک‌رقمی شدن حرکت کرده بود.
سومین مقطع زمانی قابل توجه نیز به میانه سال ۱۴۰۰ مربوط می‌شود که رشد نقدینگی رکورد جدیدی را ثبت کرد و سهم شبه پول در این رشد غالب بود.
طبق آمارهای اخیر، در سال ۱۴۰۳، سهم پول از رشد نقدینگی از ۴ درصد در فروردین به ۶.۳ درصد در شهریور افزایش یافته است.
در همین حال، سهم شبه پول نیز از ۲۰.۱ درصد به ۲۱.۵ درصد رسیده است. این تغییرات نشان‌دهنده افزایش نقش پول در رشد نقدینگی است که می‌تواند زمینه‌ساز افزایش تورم و تشنج در بازارها در سال جاری شود.
