تسعیر در زبان فارسی به معنای قیمت‌گذاری است. نرخ تسعیر ارز به این مفهوم است که برای یک ارز مبادله‌ای، یک عدد واحد و ثابت تعیین گردد.
به گزارش بنکر (Banker)، این اقدام به منظور تسهیل تبدیل دو واحد پولی به یکدیگر انجام می‌شود.
نوسانات لحظه‌ای قیمت ارز باعث می‌شود که تعیین یک عدد مشخص در این زمینه دشوار گردد.
در تاریخ اول آذرماه 1403، بانک مرکزی در یک اطلاعیه، نرخ تسعیر ارز برای بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی را برای شش ماهه نخست سال 1403 به شرح زیر اعلام کرد:
هر یورو معادل 508 هزار و 428 ریال و هر دلار آمریکا معادل 457 هزار و 374 ریال.
این نرخ‌ها نسبت به ارقام اعلام‌شده برای سال 1402، افزایش بیش از 16 درصدی برای یورو و حدود 14 درصدی برای دلار را نشان می‌دهد.
براساس نرخ‌های پیشین، هر یورو معادل 437 هزار و 734 ریال و هر دلار آمریکا معادل 401 هزار و 877 ریال بود.
این نرخ‌ها به ویژه بر روی دارایی‌های ارزی بانک‌ها تأثیرگذار خواهد بود، چرا که این دارایی‌ها در صورت‌های مالی باید با واحد پولی ریال محاسبه شوند.
افزایش نرخ‌ها در شش ماهه نخست سال 1403 به افزایش درآمدهای ارزی بانک‌ها منجر شده است.
به همین دلیل، بانک‌ها به‌تدریج در سامانه کدال نسبت به شفاف‌سازی آثار این تغییرات بر درآمدهای خالص یا ناخالص ارزی خود اقدام کردند.
شناسایی سود ناخالص 360 هزار میلیارد ریالی در بانک ملت
بانک ملت، به عنوان بزرگترین دارنده دارایی‌های ارزی، پیش از سایر بانک‌ها اعلام کرد که نرخ‌های جدید بانک مرکزی منجر به شناسایی 360 هزار میلیارد ریال سود ناخالص می‌شود، که با احتساب مالیات و تعدیلات حسابرس، درآمد ارزی خالص این بانک به 270 هزار میلیارد ریال کاهش خواهد یافت.
ردیابی درآمد خالص 1,915 میلیارد ریالی بانک سامان
بانک سامان نیز اعلام کرد که بر اساس نرخ‌های جدید، درآمد این بانک از تسعیر ارز حدود 2,553 میلیارد ریال برآورد می‌شود، که پس از کسر مالیات، درآمد خالص آن به تقریباً 1,915 میلیارد ریال خواهد رسید.
دستیابی بانک پارسیان به سود ناخالص 84 هزار و 514 میلیارد ریالی
بر اساس اعلام بانک پارسیان در سامانه کدال، این بانک سود ناخالص تقریبی 84 هزار و 514 میلیارد ریال از محل تسعیر دارایی‌های ارزی شناسایی خواهـد کرد.
شناسایی سود خالص 3,395 میلیارد ریالی بانک اقتصاد نوین
بانک اقتصاد نوین نیز با انتشار اطلاعیه‌ای در سامانه کدال، بیان کرد که با اعمال نرخ‌های جدید، سود تسعیر ارز این بانک به تقریباً 4,244 میلیارد ریال می‌رسد و پس از کسر مالیات، سود خالص آن به حدود 3,395 میلیارد ریال خواهد رسید.
دسترسی بانک کارآفرین به 3 میلیارد و 151 میلیون ریال سود خالص
بانک کارآفرین با اشاره به دارایی‌های ارزی خود، اعلام کرد که نرخ تسعیر ارز اعلامی از سوی بانک مرکزی به شناسایی سود ناخالص حدود 3 میلیارد و 939 میلیون ریال منجر شده است، که پس از کسر مالیات، سود خالص آن به 3 میلیارد و 151 میلیون ریال خواهد رسید.
سود خالص 4,492 میلیارد ریالی بانک خاورمیانه از محل تسعیر ارز با نرخ جدید
بانک خاورمیانه نیز اعلام کرد که دارایی‌های ارزی این بانک معادل 102 میلیون دلار است و با نرخ‌های جدید تسعیر، سود ناخالص حدود 6,131 میلیارد ریال را شناسایی خواهد کرد که پس از کسر مالیات و هزینه ذخیره مطالبات مشکوک‌الوصول، سود خالص آن به 4,492 میلیارد ریال خواهد رسید.
ارزیابی سود ناخالص 18,842 میلیارد ریالی در بانک شهر
بانک شهر نیز در سامانه کدال، شفاف‌سازی کرد که نرخ‌های جدید تسعیر ارز منجر به شناسایی سود ناخالص تقریبی 18,842 میلیارد ریالی از دارایی‌های ارزی این بانک خواهد شد.
شناسایی سود و زیان بانک صادرات مستلزم تکمیل صورت‌های مالی شش ماهه نخست سال است.
بانک صادرات همچنین اعلام کرده که افزایش نرخ‌ها تأثیر مثبتی بر درآمدهای این بانک خواهد داشت.
این بانک دارایی‌های ارزی خود را حدود ۳۷۵ میلیون یورو برآورد کرده و تأکید نموده که میزان سود شناسایی‌شده به تکمیل فرآیند تهیه و حسابرسی صورت‌های مالی نیمه اول سال وابسته است.
پس از شناسایی سود تسعیر ارز، این بانک مجدداً اطلاعات دقیق‌تری ارائه خواهد کرد.
برخی از بانک‌ها از جمله بانک ایران زمین، بانک سرمایه و مؤسسه اعتباری ملل اعلام کرده‌اند که فاقد دارایی‌ها و بدهی‌های ارزی هستند.
بنابراین تغییرات نرخ تسعیر ارز جدید تأثیری بر صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای آن‌ها نخواهد داشت.
جذابیت گروه بانکی در بازار سهام
شفاف‌سازی‌های اخیر در خصوص تأثیرات مثبت نرخ جدید تسعیر ارز بر صورت‌های مالی بانک‌ها، طی یک الی دو روز گذشته توجه فعالان بازار سهام را به سمت سهام بانکی جلب کرده و موجب تحرک مثبت در معاملات این نمادها شده است.
دلیل این توجه، این است که افزایش نرخ تسعیر منجر به افزایش خالص ارزش دارایی‌های بانک‌ها می‌شود و این امر جذابیت قیمت سهام آن‌ها را افزایش می‌دهد.
از دیگر دلایل این توجه، تأثیر مثبت این افزایش نرخ بر سودآوری بانک‌ها و احتمال کاهش هزینه مطالبات مشکوک‌الوصول در برخی موارد است.
لازم به ذکر است که سود ناشی از تسعیر ارز قابل تقسیم میان سهامداران نیست و به عنوان سود انباشته بانک‌ها محسوب می‌شود.
سهامداران باید در نظر داشته باشند که نرخ تسعیر ارز عموماً به‌صورت سالانه از سوی بانک مرکزی اعلام می‌شود و در پایان سال جاری احتمالاً نرخ‌های جدیدی برای صورت‌های مالی سالانه بانک‌ها منتشر خواهد شد که می‌تواند درآمدهای ارزی آن‌ها را افزایش دهد.
نکته مهم این است که اعداد و ارقام اعلام‌شده توسط بانک‌ها به‌عنوان سود، تقریبی بوده و نباید به‌عنوان معیار نهایی در انتخاب سهام مورد استفاده قرار گیرد.
